ندارد
در این مقاله به علت های خرابی پکیج شوفاژ دیواری خواهیم پرداخت. فارغ از نوع و برند پکیج شوفاژ دیواری مورد استفاده، برخی از خرابی های مشترک پکیج شوفاژ دیواری ذکر خواهد شد و در پایان روش هایی کارآمد و صد در صدی برای جلوگیری از خرابی پکیج شوفاژ دیواری ارائه خواهد شد.
می توان با اطمینان اعلام کرد که کسانی که این روش ها را در نظر گرفته و بکار ببندند، احتمال خرابی پکیج شوفاژ دیواری آن ها طی 5 سال مطالعه شده از 94% به 6% درصد کاهش خواهد یافت و این تغییر در احتمال خرابی عدد قابل ملاحظه ایست.
در ابتدای این مقاله مهمترین قطعات خرابی ذکر شده و در ادامه عوامل این خرابی گفته خواهد شد.
سپس، راهکارهای پیاکو برای جلوگیری 100 درصدی از این خرابی ها مطرح خواهد شد.
در پایان نیز سایر عواملی که راهکارهای پیاکو برای جلوگیری از خرابی پوشش دهی نمی شود (6% احتمال خرابی) ذکر خواهد شد.
پکیج شوفاژ دیواری از یکسری قطعات به منظور تامین آبگرم مصرفی و آب گرم مدار گرمایش برای گرمایش فضای داخلی، تشکیل شده است. با مراجعه به آمار خرابی قطعات پکیج شوفاژ دیواری ساخت شرکت های مختلف (از جمله پکیج بوتان، پکیج ایران رادیاتور و…) به سادگی مشخص است که قطعاتی که با آب سیستم (آب بهداشتی یا آب شوفاژ) در ارتباط هستند بیشترین خرابی را داشته اند و قطعاتی همچون شیر گاز، مشعل (برنر)، فن، پرشر سوئیچ هوا، برد اصلی (PCB) از خرابی هایی به مراتب کمتر و در حد نرمکال برخوردار اند.
بیشترین خرابی پکیج های شوفاژ دیواری از قطعاتی همچون پمپ، مبدل های حرارتی (مبدل اصلی و ثانویه)، شیر سه راهه و موتور شیر سه راهه، سنسورهای دمای غرقابی، منبع انبساط، بلوک هیدورلیکی و سنسور فشار را می باشد.
همانگونه که مشخص است، تمامی قطعات، قطعاتی هستند که با آب سیستم در تماس اند.
نتیجه: بیشترین خرابی، از قطعات در تماس با آب است و اگر بتوان کیفیت آب را مدیریت کرد 94 درصد از مشکلات سیستم حل خواهد شد.
در سیستم های گرمایشی که پکیج یک سیستم گرمایشی است، دو مسیر وجود دارد:
*نکته بسیار مهم این است که این دو مسیر کاملا با هم متفاوت اند و مشکلات مشاهده شده در این دو سیکل کاملا متفاوت و با علت و ریشه مختلف هستند و کیفیت آب در دو سیکل معنای یکسانی ندارد.
منظور از کیفیت آب در سیکل باز یا همان آب شهری، سختی آب است که نتیجه این سختی، ایجاد رسوب آهکی در مسیر آبگرم بخصوص مسیر بعد از مبدل می باشد (در پکیج های تک مبدله بعد از مبدل اصلی و در پکیج های دو مبدله بعد از مبدل ثانویه (صفحه ای).
برای مطالعه در مورد انواع پکیج شوفاز دیواری می توانید مقاله انواع پکیج شوفاژ دیواری را مطالعه نمایید.
ایده آل ترین سختی، برای ورود آب شهری به سیستم هایی از قبیل آبگرمکن و پکیج شوفاژ دیواری 200ppm می باشد که در صورتی که در مناطقی زندگی می کنید که آب ورودی به پکیج در این محدوده است (مثلا اکثر منطق شهری تهران، همدان، ارومیه و…) نیاز به هیچگونه نگرانی و استفاده از تجهیزات برای جلوگیری از تشکیل رسوب آهکی نیست به شرط آنکه شعله دستگاه توسط تکنسین مورد تایید شرکت و مطابق با اعداد اعلام شده توسط سازنده تنظیم شده باشد.
در محل های با سختی آب بالاتر، برای جلوگیری از تشکیل رسوب آهکی، میتوان از فیلتر پلی فسفات هوشمند پیاکو استفاده نمود.
در مورد روش های جلوگیری از تشکیل رسوب آهکی و دلیل توصیه پیاکو به استفاده از پلیدو ساخت پیاکو توصیه می گردد. مقاله روش جلوگیری از رسوب آهکی در آبگرمکن و پکیج را مطالعه نمایید.
راهکار پاک کردن رسوبات آهکی استفاده از اسید بوده چرا که اسید رسوبات آهکی (کربنات کلسیم و منیزیم) که به شکل لایه بر روی سطوح رسوب کرده اند را در خود حل کرده فلذا سطوح تمیز خواهند شد ولی پیاکو به هیچ عنوان استفاده از اسیدهای قوی همچون اسیدکلریدریک(جوهر نمک) یا اسید فسفریک و به طور کلی اسیدهای قوی را توصیه نمیکند چرا که دو عیب در استفاده از این اسیدها وجود دارد. اول اینکه بسیار برای مصرف کننده مضر هستند و بخارات ناشی از این اسید صدمات جبران ناپذیری را برای کاربر نتیجه خواهند داشت و دوم اینکه این اسیدها سطح فلز را برای پذیرش اکسیژن و در نتیجه خوردگی بالا تحریک می کنند که عمر قطعه اسید شویی را بشدت کاهش خواهند داد.
توصیه پیاکو در صورتی که رسوبات فلزی دارای ضخامتی بالاتر از 2 میلی متر هستند، استفاده از اسیدهای ضعیف تر همچون اسید سیتریک (جوهر لیمو) و یا اسید استیک(سرکه سفید) می باشد که هیچکدام از ضررهای بالا را نداشته ولی زمان اسید شویی طولانی تر داشته و داشتن دمایی حدود 50 درجه سانتیگراد در عملکرد بهتر این اسید ها نقش زیادی خواهد داشت که این دو عیب در مقایسه بر محاسن اسیدهای قوی برتری داشته و توصیه می گردد.
لطفا توجه نمایید که مشکل رسوب آهکی در عدم کارکرد مناسب پکیج شوفاژ دیواری نقشی بسیار کمتر از مشکل خوردگی که در ادامه توضیح داده خواهد شد دارد و 90% از مواردی که مشتری از مشکل عدم گرمایش مناسب آبگرم بهداشتی شکایت دارد مشکل ایشان از سمت مدار گرمایش بوده و هیچ نیازی به اسیدشویی مبدل برای پاکسازی رسوبات آهکی نمی باشد. در نتیجه توصیه می شود تا حد امکان از اسیدشویی در سیستم های گرمایشی پرهیز نمایید.
این اطمینان از سمت پیاکو داده می شود که در صورتی که آب مدار گرمایش با روش توصیه شده ما مورد نظارت (treatment) قرار گیرد در 90% مواردی که در حال حاظر اسیدشویی مبدل ها انجام می گردد دیگر نیازی به اسیدشویی نخواهد بود.
همانطور که ذکر شد مشکلات سیستم های شوفاژ (پکیج شوفاژ دیواری یا موتورخانه) ناشی از آب سیستم می باشد و بیشترین قطعاتی که در تماس با آب هستند مربوط به مدار شوفاژ (گرمایش) هستند. در نتیجه مراقبت و نگهداری در سمت گرمایش به مراتب پر اهمیت تر از سمت بهداشتی (مصرفی) یا همان آب شهری می باشد.
نکته بسیار قابل تأمل، اینکه تا لحظه نگارش این مقاله، تمرکز شرکت های تولید کننده سیستم های گرمایشی یا شرکت های تولید کننده لوازم جانبی پکیج شوفاژ دیواری، بر تولید و توصیه قطعاتی است که به هیچ عنوان این نکته را پوشش نمی دهند به طور مثال، محافظ برق، فیلتر گاز و حتی فیلتر ضد رسوب آهکی. این جمله بدان معنا نیست که نمی بایست از این قطعات استفاده نمود و برای سیستم مضر هستند ولی بدان معناست که قطعات مهم تر، گران تر و دارای خرابی بالاتر را پوشش دهی نمی کنند.
بصورت کاملا خلاصه و روشن، در مدار گرمایش تقریبا میزان سختی آب و بطور کلی کیفیت آب، اصلا و ابدا مهم و تاثیر گذار نمی باشد و تنها سه نکته مهم که می تواند تحت کنترل باشد، بسیار تاثیرگذار هستند:
مسئله مهم دیگر دما است که خیلی تحت کنترل ما نیست ولی تنظیم بودن شعله و انتخاب صحیح توان پکیج شوفاژ دیواری متناسب با ساختمان می تواند در میزان خرابی تاثیر گذار باشد.
سه پارامتر ذکر شده به چه معنا هستند؟
در مورد اکسیژن محلول در آب:
اکسیژن آزاد بطور طبیعی در آب ورودی به ساختمان (که مدار گرمایش با این آب پر می شود) دارای اکسیژن آزاد است ولی خوشبختانه با چرخش و حرارت دیدن آب از سیستم خارج می گردند ولی در صورت وجود نشتی در مدار گرمایش، و پر کردن مداوم و مجدد مدار گرمایش از آب تازه باعث پدیدار شدن این مشکل می گردد.
در صورت تزریق مداوم آب تازه به مدار شوفاژ، نوعی خوردگی روی آهن در سیستم پدیدار خواهد شد که نتیجه این خوردگی زنگ آهن قرمز رنگ (Fe2O3) خواهد بود. برای تشخیص این مشکل در صورتی که قطه ای از سیستم باز شود و رنگ قرمز آجری رنگ بر روی آن قطعه مشاهده شود، این نشانه خوردگی اکسیژن و به معنی نشتی در سیستم گرمایشی می باشد.
برای جلوگیری از این مشکل و در صورتی که فشار پکیج شوفاژ دیواری بصورت مداوم کاهش یافته و برای رفع این مشکل مجبور به ازکردن شیرپرکن پکیج هستید، استفاده از محلول نشتی گیر G4 توصیه می گردد.
با این محصول بدون دانستن محل نشتی و جنس محل نشتی به راحتی و طی 24 ساعت با ضمانت نشتی شما رفع خواهد شد و مشکل خوردگی ناشی از اکسیژن بصورت دائم حل خواهد.
مهمترین مشکل در مدار گرمایش، مبحث خوردگی گالوانیک می باشد. این پدیده خوردگی از خاصیت الکتروشیمیایی فلزات ناشی می شود. بدین معنی که فلزات از جنس های مختلف در زمانی که در تماس با یک سیال (مایع) رسانا قرار بگیرند برخی از فلزات قوی تر (کاتد) و برخی دیگر ضعیف تر (آند) هستند. در نتیجه این تماس الکتریکی باعث می شود که فلزات ضعیف سیستم گرمایشی (آلومینیوم و آهن)، فدای فلزات قوی سیستم (برنج و مس) می شوند.
در شکل زیر سری ولتاژ الکتروشیمیایی فلزات سیستم های گرمایشی آمده است که همانگونه که ذکر شد، مس و برنج قوی ترین، و آلومینیوم و آهن ضعیف ترین هستند:
در زمانی که آلومینیوم در مقابل مس مورد خوردگی واقع شود (یعنی زمانی که جنس رادیاتور از آلومینیوم و جنس مبدل پکیج از مس باشد، نتیجه خوردگی روی آلومینیوم، اکسید شدن آلومینیوم و تولید اکسید آلومینیوم به همراه گاز هیدروژن می باشد (که در زبان عام، به آن هواگرفتن رادیاتور می گویند).
میزان خوردگی روی آلومینیوم بستگی به پارمترهایی دارد که ممکن است در یک رادیاتور نسبت به رادیاتورهای دیگر تولید گاز بیشتری را شاهد باشیم.
تنها راه حل برای این مشکل تزریق محلول محافظ ضد خوردگی G1 به سیستم می باشد.
با تزریق محلول محافظ، همه فلزات داخل سیستم از قبیل آهن، مس، برنج، استیل و آلومینیوم محافظت خواهند شد و در نتیجه خوردگی کامل مرتفع خواهد شد. علاوه براین محلول محافظ از نشست رسوب آهکی (ناشی از سختی آب که در پرکردن اولیه سیستم وارد سیستم شده است) بر روی سطوح داخلی سیستم محافظت نموده و تا 4- درجه سانتیگراد نیز از یخ زدگی سیستم محافظت خواهد نمود.
در صورتی که رادیاتور فولادی داشته باشیم، هوای رادیاتور (گاز هیدروژن) نداریم؟
در رادیاتور فولادی نیز همچون رادیاتور آلومینیومی احتمال تولید گاز هیدروژن نیز وجود دارد. ولی در رادیاتور آلومینیومی میزان تولید گاز هیدروژن به مراتب بیشتر است. فیلم زیر را مشاهده نمایید:
محلول محافظ در رادیاتور فولادی هم کاربرد دارد؟
بله چون خوردگی بصورت کامل متوقف می شود تولید گاز هیدروژن نیز متوقف می شود
در زمانی که آهن در مقابل مس مورد خوردگی واقع شود (یعنی زمانی که جنس رادیاتور از آهن و جنس مبدل پکیج از مس باشد، نتیجه خوردگی روی آهن، تولید زنگ آهن مشکی رنگ به نام مگنتایت با فرمول شیمیایی (Fe3O4) تولید می شود که بیشترین مشکلات سیستم گرمایش (شوفاژ) از این ماده است.
در نتیجه خواص این ماده، چند مشکل مهم برای سیستم ایجاد می گردد:
برای جلوگیری از مشکلات ناشی از رسوبات فلزی در مسیر شوفاژ پکیج شوفاژ دیواری، دو نگاه وجود دارد:
در جواب به نگاه اول استفاده از فیلتر مغناطیسی مدار گرمایش (شوفاژ) راه کار مناسبی است به شرط آنکه از فیلتر مغناطیسی مناسب و مطابق با پروژه استفاده شود.
با نصب فیلتر مغناطیسی در مسیر برگشت گرمایش (شوفاژ) تمامی ذرات رسوبات فلزی قبل از ورود به پکیج شوفاژ دیواری را جمع کرد تا وارد پکیج شوفاژ دیواری نشوند و به قطعات آسیب نرسانند.
ولی حتما در نظر داشته باشید که هر نوع فیلتری نمی تواند تضمین نماید که تمامی ذرات جمع شده و وارد پکیج نشوند و در ضمن حتی در صورت نصب فیلتر مناسب، در صورتی که در زمان مناسب بازدید نگردد و ذرات چسبیده به فیلتر، تمیز نشوند، فیلتر مغناطیسی پکیج، توانایی جذب ذرات بیشتر را نخواهد داشت و در نتیجه این ذرات به پکیج وارد شده و به آن آسیب خواهند رساند.
آیا با نصب فیلتر مغناطیسی مدار شوفاژ، خوردگی در سیستم متوقف می گردد؟
جواب: خیر، برای توقف کامل خوردگی باید از محلول محافظ G1 استفاده نمود. با تزریق محلول محافظ G1 به سیستم (هیچکدام از محصولات محافظت از خوردگی در بازار ایران، مورد تایید پیاکو نمی باشد که محلول های موجود حتما کارایی محلول محافظ G1 را ندارد)
در سیستمی که پکیج قدیمی داریم و سال ها قبل نصب شده است و حتی مشکل نواحی سرد روی رادیاتور داریم و یا آبگرم خانه مدام سرد و گرم می شود چه کنیم؟ آیا نصب فیلتر مغناطیسی کافی است؟
جواب: خیر، به هیچ عنوان.
برای رفع این مشکل می بایست ابتدا سیستم به صورت کامل شسته شود. توجه فرمایید که شستشوی مدار شوفاژ با وصل کردن آب شهری به مسیر و شستن با دبی آب شهری به هیچ عنوان کافی نیست و در بهترین حالت حداکثر 20 درصد از رسوبات از سیستم خارج می گردد.
همزمان توجه نمایید که نیاز به باز کردن هیچگونه قطعه ای از سیستم نمی باشد و مهمتر آنکه هرگز نباید هیچ قطعه ای در مسیر شوفاژ را اسید شویی نمایید.
برای رفع مشکل نواحی سرد در رادیاتور یا سرد و گرم شدن آبگرم مصرفی (بهداشتی) پیاکو دو راهکار توصیه می نماید که بهترین نتیجه ترکیب بین این دو روش خواهد بود:
روش اول (محلول شستشوی G3):
در مورد محلول شستشوی مدار گرمایش G3 باید بدین نکته توجه نمود که این محصول، اسیدی نیست و با pH=7 در سیستم تزریق می گردد و سیستم پس از تزریق بصورت عادی بمدت یک هفته رها می گردد تا رسوبات فلزی موجود در سیستم بخصوص آن ها که سفت شده و ته نشین شده اند بصورت ذرات ریز کنده شده و در سیستم معلق شوند و پس از یک هفته می بایست کل آب سیستم را تخلیه نموده و آب تازه به سیستم تزریق گردد.
برای مطالعه اطلاعات بیشتر در مورد محلول شستشوی مدار گرمایش G3، صفحه مربوط به این محصول در سایت را مطالعه نمایید. پس از تزریق آب تازه به سیستم از طریق شیر پرکن پکیج، بهترین توصیه پیاکو تزریق محلول محافظ G1 به سیستم می باشد. چرا که خوردگی را در سیستم متوقف نموده و باعث عدم خرابی کل سیستم می نماید.
توجه شود که: تفاوت استفاده از محلول شستشوی G3 با اسید شویی در این بوده که اولا هیچگونه آسیبی به فرد استفاده کننده در حین اجرا و همچنین فلزات، اورینگ ها و قطعات پلاستیکی داخل سیستم نرسیده و همچنین بر خلاف اسیدها، پس از شستشو سطح فلزات مستعد خوردگی مجدد نمی باشند.
نکته مهم در مورد هر سه محصول ذکر شده تا کنون، یعنی محلول محافظ G1، محلول شستشوی G3 و محلول نشتی گیر G4:
در مورد هر سه محصول، میزان مورد نیاز در هر سه محصوص عینا یکسان بوده و هر 300 سی سی از محصول برای 15 بلوک رادیاتور یا 125 لیتر آب سیستم و یا 100 متر مربع گرمایش از کف می باشند.
روش دوم (دوال واش):
در این روش که تنها توسط تکنسین باید انجام شود و نیاز به دانش فنی استفاده از تجهیز و تجربه می باشد، کافی است که کیت شستشوی مدار گرمایش دوال واش (dual wash) همانند حالتی که فیلتر مغناطیسی مدار گرمایش در سیستم نصب می گردد، موقتا، کیت شستشو در مدار قرار گیرد و ابتدا پکیج شوفاژ دیواری در حالتی که کل رادیاتور ها از محل شیر رادیاتور بسته اند، پکیچ شوفاژ دیواری را در حالت زمستانه و در حالت حداکثر دما روشن نمایید.
پس از ده دقیقه کارکرد، دورترین رادیاتور نسبت به پکیج، را باز نموده و توسط ابزار ویبرامکس و پیکور (لرزش بدون چرخش) بمدت حداقل 20 ثانیه و حداکثر 5 دقیقه ویبره نمایید. با این روش کلیه رسوبات فلزی ته نشین شده در کف رادیاتور آزاد شده و در کیت شستشو تله خواهند شد.
سپس شیر ورودی و خروجی کیت شستشو را بسته، پکیج را خاموش کرده و درب کیت شستشو را باز می نماییم. میزان رسوب جذب شده این نکته را به ما گوشزد می کند که اگر میزان رسوبات زیاد باشد می بایست پس از ویبره هر رادیاتور تک به تک کیت شستشوی دوال واش باز شده و تمیز شود تا حداکثر جذب حاصل شود.
در ادامه شیر ورودی و خروجی رادیاتور دورتر نسبت به پکیج، را بسته و رادیاتور بعدی را باز نموده و عمل ویبره را انجام دهید. به همین ترتیب کل رادیاتورها را ویبره کرده تا مطمئن شوید که کل این فرایند دو ساعت به طول انجامد.
در انتها کل رادیاتورها را باز نماید تا 10 دقیقه سیستم با رادیاتورهای باز کار کند.
در پایان پکیج شوفاژ دیواری را خاموش نموده و کیت شستشوی دوال واش را از مسیر خارج نمایید.
تفاوت این روش با محلول شستشوی مدار گرمایش G3 در سرعت انجام کار بوده و کل این فراینده حداکثر سه ساعته پایان می یابد در صورتی که برای محلول G3 کارکرد یک هفته ای باید در نظر گرفته شود. اما نکته مهم در استفاده از محلول شستشوی G3 این نکته هست که پس از شستشوی سیستم، کل آب مدار شوفاژ باید تعویض شود.
جمع بندی:
تمام. به همین سادگی می توانید برای مدت طولانی (15 سال) عدم کوچکترین مشکل و خرابی پکیج شوفاژ دیواری را تضمین نمایید.
8 پاسخ
با سلام
عالی بود
با سلام
مطالب مفیدی بود
به نکات بسیار عالی و کاربردی اشاره کردین. سپاس فراوان
سلام جناب مهندس لطفا علت خارج شدن بخار آب از دودکش، در زمان روشن شدن پکیج m24ff ایران رادیاتور، در حالت آبگرم مصرفی را بفرمایید، لازم بذکره که در حالت گرمایش رادیاتورها این اتفاق نمیفته،
ضمنا افت یا افزایش فشار محسوسی توی گیج مشاهده نمیشه و کارکرد پکیج نرماله و دو سال از عمرش میگذره و در شهر کرج و توی بالکن نصب شده است. سپاسگذارم
باسلام
خیلی ممنون از اطلاعات دقیق و کاربردی شما
خیلی کاربردی بود
ممنون ولی سختی آب همدان مهندس جان العان بالای ۶۰۰هست نقطه داریم ۹۰۰هم هست
سلام و درود
نکته اول: سختی آب فقط در سیر آب شهری (آبگرم مصرفی) دردسر است و در مسیر بسته (سیکل گرمایش یا همان شوفاژ) اصلا مهم نیست و مشکل در مسیر بسته خوردگی است و نه رسوب آهکی (مشکل رسوب فلزی خواهد بود که هیچ ربطی به سختی آب نخواهد داشت).
نکته دوم: همانگونه که در مقاله «مقایسه سختی گیرهای پکیج» ذکر شده سختی کل(TH) ملاک هست. دقت شود که TDS ملاک قرار نگیرد.
نکته سوم: اگر سختی کل 900ppm است، در این حالت می بایست دو عدد فیلتر بصورت سری پشت سرهم در مسیر آب شهری قرار گیرد.