دستورالعمل کنترل کیفیت آب سیکل بسته سرمایش-گرمایش (water treatment)
معرفی:
اولین قدم، شستشوی کل سیستم قبل از پر شدن و راه اندازی به طور کامل می باشد. همواره می بایست از خدمات یک متخصص مورد تایید پیاکو برای کنترل و پایش مقادیر مشخص شده در جدولی که در ادامه آمده استفاده شود.
کیفیت آب:
ترکیبات شیمیایی طبیعی موجود در آب ورودی شهری، می توانند از نظر اجزا و میزان هریک از اجزا، بسته به منبع، موقعیت جغرافیایی یا فصل متفاوت باشند.
کیفیت آب ورودی نهایتاً ممکن است بر کارایی و راندمان دیگ‌ها و سیستم‌های گرمایشی تأثیر گذار باشد. برخی از اجزای تشکیل دهنده ممکن است مضر باشند و می توانند منجر به خوردگی فلز، ته نشینی ذرات معلق و لای و لجن، سر و صدای خارجی و تداخل با قطعات مکانیکی سیستم، یا انسداد جریان آب، کاهش راندمان/کارایی سیستم دیگ بخار و در نهایت تاثیر مخرب بر کارایی یکپارچه سیستم شوند.
پارامترهای کلیدی تأثیرگذار بر کیفیت آب عبارتند از: اکسیژن، سختی کل، رسانش، ذرات جامد معلق، کل فلزات، کلریدها و pH که همگی قابل اندازه گیری هستند.
همچنین، نصب می تواند نقش بسزایی در عملکرد کلی سیستم گرمایش داشته باشد. اگر از لوله های غیرفلزی استفاده می شود، می بایست از لوله های چند لایه با لایه پوششی (همانند لایه آلومینیوم) استفاده شود تا از ورود اکسیژن به سیستم و شروع خوردگی جلوگیری شود.
اکسیژن همانند نمک های محلول در آب، در هر بار آب گیری، وارد سیستم می شود، که اکسیژن برای سیستم مضر است و توصیه می شود که یک کنتور آب، برای نظارت و تشخیص ورود آب تازه به سیستم، تعبیه گردد. میزان تزریق آب تازه به سیستم نباید از 5 درصد کل حجم سیستم در سال تجاوز کند.
شستشو و انتخاب مواد شیمیایی برای شستشوی سیستم:
مسیر اولیه سیستم های گرمایش و یا سرمایش باید در سه حالت زیر کاملاً تمیز و شسته شوند:
- قبل از راه اندازی
- راه اندازی مجدد پس از تعمیرات اساسی
- در صورت تشخیص یا شک به وجود خوردگی، لای و لجن، رسوبات ته نشین شده بر روی سطوح حرارتی
نکته بسیار مهم در سیستم های تاسیساتی این است که، نوع و میزان لای و لجن، کثیفی و رسوبات فلزی و آهکی که معمولاً در تمامی مدارهای گرمایش/سرمایش یافت می شود تا حد زیادی به سن و سال، ماهیت سیستم و نحوه نگهداری خوب یا ضعیف آن بستگی دارد.
در بازارهای جهانی، مواد شیمیایی پاک کننده زیادی وجود دارد که عبارتند از: مواد شوینده ضعیف و ملایم، که ممکن است برای تمیز کردن سیستم های تازه نصب شده طراحی شده باشند، تا شوینده هایی که برای نفوذ، بلند کردن و حذف مگنتایت، لای و لجن لجن ته نشین شده در سیستم های قدیمی تر ساخته شده اند تا شوینده های اسیدی خیلی قوی، که به طور خاص برای حذف رسوبات آهکی سفت شده طراحی شده اند.
انتخاب ماده شستشو باید متناسب با جنس اجزای سیستم، نوع آلودگی که باید حذف شود، روش شستشوی سیستم (دستی یا مکانیزه) و هرگونه محدودیت تخلیه سیستم پس از شستشو، انتخاب شود و نمی توان تنها از یک روش برای هر نوع سیستم و هر نوع آلودگی موجود در سیستم استفاده نمود.
در سیستم هایی که شامل فلز آلومینیوم هستند توجه ویژه ای به اسیدیته سیستم (pH سیستم) شود چرا که آلومینیوم در pH پایین و بالا در برابر خوردگی به شدت آسیب پذیر است.
در نتیجه باید به توصیه ها و دستورالعمل های سازنده تجهیز آلومینیومی، در مورد انتخاب/ استفاده از مواد شیمیایی و پارامترهای عملیاتی توصیه شده، توجه ویژه شود.
سیستم نو (جدید):
سیستم‌های جدید و نو، همیشه حاوی ذرات ناشی از ساخت قطعات یا اجزای بجا مانده از فرایند نصب سیستم هستند و بنابراین کل سیستم، به استثنای خود دیگ/چیلر، باید قبل از راه‌اندازی سیستم، کاملاً شستشو شود.
فرآیند شستشوی قبل از راه اندازی، که توصیه می شود توسط یک متخصص آموزش دیده انجام می شود، می تواند با استفاده از یک ماده شستشوی مناسب صورت پذیرد.
سیستم را می توان با آب تصفیه نرم شده پر کرد، اما توصیه می شود که سختی کل بالای 10 میلی گرم در لیتر (10 ppm) به عنوان کربنات کلسیم (CaCO3) باشد.
سیستم کارکرده:
سیستم های کارکرده، حتی تاسیساتی که به خوبی نگهداری شده اند، ممکن است دارای رسوبات آهکی و فلزی ته نشین شده باشند. تمیز کردن کامل سیستم نه تنها راندمان سیستم را بازیابی می کند، بلکه در جلوگیری از خوردگی و رسوب سطوح داخلی، بسیار مهم است.
قبل از شستشو، سیستم باید از نظر اندازه سیستم، پیکربندی و چیدمان اجزای سیستم، جنس اجزای سیستم، سن سیستم و وضعیت کلی قطعات بررسی شود. همچنین ماهیت آلودگی که باید تمیز شود نیز باید تامین شود تا مناسب ترین ماده تمیز کننده و روش تمیز کردن را توان به درستی انتخاب کرد.
انتخاب ماده شستشو، پروتکل شستشوی اتخاذ شده و فرایند شستشو، باید توسط پرسنل آموزش دیده و با تجربه مناسب انجام شود. سرعت و دبی آب برای شستشو، باید به اندازه کافی باشد که برای جریان در سیستم، کندن رسوبات، معلق کردن و انتقال رسوبات از سیستم کافی باشد.
قبل از نصب سیستم گرمایشی/سرمایش جدید، سیستم باید بطور کامل تمیز شود و کلیه رسوبات و ذرات معلق خارج شوند.سپس سیستم مراقبت صحیح برای آن انتخاب شود. این فرایند می تواند شامل نصب یک فیلتر مغناطیسی (جداکننده مغناطیسی) در مسیر برگشت گرمایش/سرمایش و قبل از تجهیزات حساس هماند پمپ و دیگ و چیلر و مبدل ها باشد.
مراقبت و نگهداری از آب (water treatment):
اهداف مراقبت و نگهداری آب (و پیش تصفیه) به حداقل رساندن خوردگی روی فلزات سیستم و جلوگیری از تشکیل رسوب آهکی در سیستم است. به این ترتیب نه تنها یکپارچگی فیزیکی سیستم، بلکه کارایی و راندمان طولانی مدت آن حفظ می شود.
محصول محافظت از خوردگی (inhibitor) انتخاب شده باید حفاظت از تمامی فلزات سیستم را تضمین نموده و در طول آب گیری سیستم با غلظت توصیه شده توسط سازنده محلول، اضافه شود. همیشه دستورالعمل های ارائه شده توسط سازنده محلول محافظ را جدی گرفته و متناسب با آن اقدام نمایید.
گردش کامل و توزیع یکسان محلول محافظ قبل از نمونه برداری از آب سیستم حائز اهمیت است تا غلظت صحیح محلول محافظ بدست آید. و در صورت لزوم شارژ مجدد محلول صورت پذیرد.
توجه داشته باشید که گزارش کامل زمانی از تمام فعالیت هایی که روی آب انجام می دهید را در محل نگهداری نمایید تا در موارد لزوم بتوان به آن ها استناد نمود.
کیفیت آب تاسیسات گرمایشی باید به طور مرتب بررسی شود تا اطمینان حاصل شود که آب در گردش همیشه از کیفیت مناسبی برخوردار است. برای پایش و کنترل کیفیت آب، پارامترهای جدول زیر را اندازه گیری نمایید:
آب سرد ورودی (تغذیه):
| پارامتر | محدوده |
|---|---|
| رسانش (conductivity) | حداکثر 1000 microS/Cm |
| ذرات معلق در سیستم | حداکثر 30 میلی گرم بر لیتر (30ppm) |
آب سیستم (کار کرده در سیکل بسته):
| پارامتر | محدوده |
|---|---|
| محدوده pH | 6.5 تا 8.5 |
| رسانش (conductivity) | 1000 microS/cm مگر در حالت استفاده از محلول محافظ که این عدد تا 3000 می تواند باشد |
| سختی کل(TH) ناشی از CaCO3 در توان های گرمایشی بین کمتر از 70 کیلووات | 10 تا 350 میلی گرم بر لیتر (mg/l)-(برای کاهش رسوب آهکی در سیکل بسته) |
| سختی کل(TH) ناشی از CaCO3 در توان های گرمایشی بین 70 تا 200 کیلووات | 10 تا 200 میلی گرم بر لیتر (mg/l)-(توان حرارتی بالاتر میزان رسوب گذاری بیشتر را تنیجه خواهد شد) |
| کلرید | حداکثر 150 میلی گرم بر لیتر(150ppm)-برای جوگیری از خوردگی سوراخ شوندگی pitting corrosion |
| آهن کل (Fe) | حداکثر 15 میلی گرم بر لیتر(15ppm)-نشانگر میزان خوردگی |
| آهن محلول (Fe) | حداکثر 3 میلی گرم بر لیتر(3ppm)-نشانگر کنترل مناسب بر روی خوردگی |
| مس محلول (Cu) | حداکثر 1 میلی گرم بر لیتر(1ppm)-نشانگر کنترل خوردگی مس است و همچنین پتانسیل ایجاد خوردگی حفره ای روی سایر فلزات را دارد. |
| آلومینیوم محلول (Al) | حداکثر 1 میلی گرم بر لیتر(1ppm)-نشانگر کنترل روی خوردگی است |
| جامدات معلق (suspended solids) | ز |
توصیه می گردد یک عدد کنتور آب در آب تغذیه ورودی به سیکل بسته نصب گردد تا مطمئن شوید که سالانه بیشتر از 5% از آب سیستم با آب تازه جایگزین نشود. در صورت جایگزینی بیشتر از این مقدار، محلول محافظ کافی تزریق گردد.
نصب فیلتر بصورت جانبی به صورتی که 10 درصد از آب عبوری از فیلتر عبور نماید نیز قابل قبول می باشد.
مشخصات مهندسی:
سیستم های کارکرده:
قبل از تعویض دیگ، چیلر یا اجزای آن ها و یا عملیات اصلاحی روی آن ها، کل سیستم می بایست با محلول شستشوی مدار گرمایش G3 با نسبت مشخص شده بر روی محصول شستشو شود. این شستشو برای سیتم های بزرگ، حداقل برای 2 روز توصیه می گردد.
تخلیه رسوبات فلزی ته نشین شده در پایین ترین نقطع سیستم بصورت هر 6 ساعت یکبار در طی این مدت توصیه می گردد.
پس از اتمام شستشو کل آب سیستم باید به صورت کامل تخلیه شود تا مطمین شویم تمام رسوبات فلزی از سیستم خارج شده اند. پس از آبگیری و انجام تست های آب بندی توصیه می شود که محلول محافظ G1 به اندازه ذکر شده بر روی محصول به سیستم تزریق شود.
محلول شستشو
محلول محافظ
سیستم های نو:
برای سیستم های نو، ایتدا می بایست کل سیستم توسط میزان کافی از آب تازه و یا با محلول های مخصوص شستشوی اولیه سیستم، سیستم بصورت کامل شستشو شود تا عدم وجود ذرات مضر محقق شود. پس از آن متناسب با آب موجود در کل سیستم و میزان 2.5 لیتر از محلول به ازای هر 1000 لیتر آب سیستم، محلول محافظ G1 را به سیستم تزریق نماییم.
