ایساتیس
در این مقاله به علت های خرابی پکیج شوفاژ دیواری خواهیم پرداخت. فارغ از نوع و برند پکیج شوفاژ دیواری مورد استفاده، برخی از خرابی های مشترک پکیج شوفاژ دیواری ذکر خواهد شد و در پایان روش هایی کارآمئ و صد در صدی برای جلوگیری از خرابی پکیج شوفاژ دیواری ارائه خواهد شد.
می توان با اطمینان اعلام کرد که کسانی که این روش ها را در نظر گرفته و بکار ببندند، می توان گفت که احتمال خرابی پکیج شوفاژ دیواری آن ها طی 5 سال مططالعه شده از 94% به 6% درصد کاهش خواهد یافت و این تغییر در احتمال رخابی عدد قابل ملاحظه ایست.
در ابتدای این مقاله مهمترین قطعات خرابی ذکر شده و در ادامه عوامل این خرابی ذکر خواهد شد.
سپس، راهکارهای پیاکو برای جلوگیری 100 درصدی از این خرابی ها ذکر خواهد شد.
در پایان نیز سایر عواملی که راهکارهای پیاکو برای جلوگیری از خرابی پوشش دهی نمی شود (6% احتمال خرابی) ذکر خواهد شد.


نویسنده مقاله
وحید یغمائی

مدت زمان مطالعه
10 دقیقه
کدام یک از قطعات پکیج شوفاژ دیواری بیشتر خراب می شوند؟
پکیج شوفاژ دیواری از یکسری قطعات به منظور تامین آبگرم مصرفی و آب گرم مدار گرمایش برای گرمایش فضای داخلی، تشکیل شده است. با مراجعه به آمار خرابی قطعات پکیج شوفاژ دیواری ساخت شرکت های مختلف (از جمله پکیج بوتان، پکیج ایران رادیاتور و…) به سادگی مشخص است که قطعاتی که با آب سیستم (آب بهداشتی یا آب شوفاژ) در ارتباط هستند بیشترین خرابی را داشته اند و قطعاتی همچون شیر گاز، مشعل (برنر)، فن، پرشر سوئیچ هوا، برد اصلی (PCB) از خرابی هایی به مراتب کمتر و در حد نرمکال برخوردار اند.
بیشترین خرابی پکیج های شوفاژ دیواری از قطعاتی همچون پمپ، مبدل های حرارتی (مبدل اصلی و ثانویه)، شیر سه راهه و موتور شیر سه راهه، سنسوهای دمای غرقابی، منبع انبساط، بلوک هیدورلیکی و سنسور فشار را می باشد.
همانگونه که مشخص است، تمامی قطعات، قطعاتی هستند که با آب سیستم در تماس اند.
نتیجه: بیشترین خرابی، از قطعات در تماس با آب است و اگر بتوان کیفیت آب را مدیریت کرد 94 درصد از مشکلات سیستم حل خواهد شد.
قطعات با کمترین آمار خرابی در پکیج شوفاژ دیواری:





قطعات با بیشترین آمار خرابی در پکیج شوفاژ دیواری:







علت خرابی قطعات در تماس با آب از چیست؟
در سیستم های گرمایشی که پکیج یک سیستم گرمایشی است، دو مسیر وجود دارد:
- مسیر باز و محل عبور آب شهری است که به علت اینکه آب پس از ورود از سیستم لوله کشی آب شهری و ورود به ساختمان که در نهایت به سیستم فاضلاب ریخته می شود مسیر باز اطلاق می شود.
- مسیر بسته گرمایش که پس از پر کردن سیستم لوله کشی مربوط به گرمایش (شوفاژ)، آب بصورت دائم در یک سیکل بسته و رفت و برگشتی در حال چرخش است.
نکته بسیار مهم این است که این دو مسیر کاملا با هم متفاوت اند و مشکلات مشاهده شده در این دو سیکل کاملا متفاوت و با علت و ریشه مختلف هستند و کیفیت آب در دو سیکل معنای یکسانی ندارد.
مسیر آبگرم بهداشتی (مصرفی):
منظور از کیفیت آب در سیکل باز یا همان آب شهری، سختی آب است که نتیجه این سختی، ایجاد رسوب آهکی در مسیر آبگرم بخصوی مسیر بعد از مبدل می باشد (در پکیج های تک مبدله بعد از مبدل اصلی و در پکیج های دو مبدله بعد از مبدل ثانویه (صفحه ای).
برای مطالعه در مورد انواع پکیج شوفاز دیواری می توانید مقاله انواع پکیج شوفاژ دیواری را مطالعه نمایید.
ایده آل ترین سختی، برای ورود آب شهری به سیستم هایی از قبیل آبگرمکن و پکیج شوفاژ دیواری 200ppm می باشد که در صورتی که در مناطقی زندگی می کنید که آب ورودی به پکیج در این محدوده است (مثلا اکثر منطق شهری تهران، همدان، ارومیه و…) نیاز به هیچگونه نگرانی و استفاده از تجهیزات برای جلوگیری از تشکیل رسوب آهکی نیست به شرط آنکه شعله دستگاه توسط تکنسین مورد تایید شرکت و مطابق با اعداد اعلام شده توسط سازنده تنظیم شده باشد.
در محل های با سختی آب بالاتر، برای جلوگیری از تشکیل رسوب آهکی، میتوان از فیلتر پلی فسفات هوشمند پیاکو استفاده نمود.
در مورد روش های جلوگیری از تشکیل رسوب آهکی و دلیل توصیه پیاکو به استفاده از پلیدو ساخت پیکو توصیه می گردد مقاله روش جلوگیری از رسوب آهکی در آبگرمکن و پکیج را مطالعه نمایید.
اجزای سختی مورد تایید اداره استاندارد در آب شهری:
نرکیبات | حد مجاز بر حسب ppm |
---|---|
کلسیم | 300 |
منیزیم | 30 |
نیترات | 50 |
سولفات | 250-400 |
سدیم | 200-300 |
روی | 3 |
فلئور | 1.5 |
مس | 1 |
آهن | 0.3 |
منگنز | 0.1 |
آلومینیوم | 0.1 |
سرب | 0.01 |
اسیدیته (pH) | 6.5 تا 9 |
کل ذرات جامد محلول (TDS) | 500 تا 1000 |
سختی کل (TH) | 200 تا 500 |
سختی آب برخی از شهرهای ایران:
نام شهر | سختی آب بر حسب ppm | نام شهر | سختی آب بر حسب ppm |
---|---|---|---|
اراک | 425 | سنندج | 270 |
اردبیل | 439 | شیراز | 488 |
ارومیه | 92 | قزوین | 241 |
اصفهان | 353 | قم | 683 |
اهواز | 549 | کرمان | 281 |
ایلام | 294 | کرمانشاه | 213 |
بوشهر | 600 | گرگان | 397 |
بیرجند | 510 | مشهد | 278 |
تبریز | 247 | همدان | 200 |
تهران | 200 تا 300 | یزد | 350 |
رشت | 410 | یاسوج | 280 |
زاهدان | 874 | ||
کرج | 250 | ||
ساری | 442 | ||
سمنان | 622 |
راهکار پاک کردن رسوبات آهکی استفاده از اسید بوده چرا که اسید رسوبات آهکی (کربنات کلسیم و منیریم) که به شکل لایه بر روی سطوح رسوب کرده اند را در خود حل کرده فلذا سطوح تمیز خواهند شد ولی پیاکو به هیچ عنوان استفاده از اسیدهای قوی همچون اسیدکلریدریک(جوهر نمک) یا اسید فسفریک و به طور کلی اسیدهای قوی را توصیه نمیکند چرا که دو عیب در استفاده از این اسیدها وجود دارد اول اینکه بسیار برای مصرف کننده مخرب هستند و بخارات ناشی از این اسید صدمات جبران ناپذیری را برای کاربر نتیجه خواهند شد و دوم اینکه این اسیدها سطح فلز را برای پذیرش اکسیژن و در نتیجه خوردگی بالا تحریک می کنند که عمر قطعه اسید شویی را بشدت کاهش خواهند داد.
توصیه پیاکو در صورتی که رسوبات فلزی دارای ضخامتی بالاتر از 2 میلی متر هستند، استفاده از اسیدهای ضعیف تر همچون اسید سیتریک (جوهر لیمو) و یا اسید اسید (سرکه سفید) می باشد که هیچکدام از ضررهای بالا را نداشته ولی زمان اسید شویی طولانی تر داشته و داشتن دمایی حدود 50 درجه سانتیگراد در عملکرد بهتر این اسید ها نقش زیادی خواهد داشت که این دو عیب در مقایسه بر محاسن اسیدهای قوی برتری داشته و توصیه می گردد.
لطفا توجه نمایید که مشکل رسوب آهکی در عدم کارکرد مناسب پکیج شوفاژ دیواری نقشی بسیار کمتر از مشکل خوردگی که در ادامه توضیح داده خواهد شد دارد و 90% از مواردی که مشتری از مشکل عدم گرمایش مناسب آبگرم بهداشتی شکایت دارد مشکل ایشان از سمت مدار گرمایش بوده و هیچ نیازی به اسیدشویی مبدل برای پاکسازی رسوبات آهکی نمی باشد. در نتیجه توصیه می شود تا حد امکان از اسیدشویی در سیستم های گرمایشی پرهیز نمایید.
این اطمینان از سمت پیاکو داده می شود که در صورتی که آب مدار گرمایش با روش توصیه شده ما مورد نظارت (treatment) قرار گیرد در 90% مواردی که در حال حاظر اسیدشویی مبدل ها انجام می گردد دیگر نیازی به اسیدشویی نخواهد بود.

مسیر گرمایش (شوفاژ):
همانطور که ذکر شد مشکلات سیستم های شوفاژ (پکیج شوفاژ دیواری یا موتورخانه) ناشی از آب سیستم می باشد و بیشترین قطعاتی که در تماس با آب هستند مربوط به مدار شوفاژ (گرمایش) هستند. در نتیجه مراقبت و نگهداری در سمت گرمایش به مراتب پر اهمیت تر از سمت بهداشتی (مصرفی) یا همان آب شهری می باشند.
نکته بسیار قابل تامل، اینکه تا لحظه نگارش این مقاله، تمرکز شرکت های تولید کننده سیستم های گرمایشی یا شرکت های تولید کننده لوازم جانبی پکیج شوفاژ دیواری، بر تولید و توصیه قطعاتی است که به هیچ عنوان این نکته را پوشش نمی دهند به طور مثال، محافظ برق، فیلتر گاز و حتی فیلتر ضد رسوب آهکی. این جمله بدان معنا نیست که نمی بایست از این قطعات استفاده نمود و برای سیستم مضر هستند ولی بدان معناست که قطعات مهم تر، گران تر و دارای خرابی بالاتر را پوشش دهی نمی کنند.
مشکل از کجاست:
بصورت کاملا خلاصه و روشن، در مدار گرمایش تقریبا میزان سختی آب و بطور کلی کیفیت آب، اصلا و ابدا مهم و تاثیر گذار نمی باشد و تنها سه نکته مهم که می تواند تحت کنترل باشد، بسیار تاثیرگذار هستند:
- اکسیژن محلول در آب
- خوردگی چندفلزی (گالوانیک)
- کنترل pH آب در محدوده 6.5 تا 8
مسئله مهم دیگر دما است که خیلی تحت کنترل ما نیست ولی تنظیم بودن شعله و انتخاب صحیح توان پکیج شوفاژ دیواری متناسب با ساختمان می تواند در میزان خرابی تاثیر گذار باشد.
سه پارامتر ذکر شده به چه معنا هستند؟
در مورد اکسیژن محلول در آب:
اکسیژن آزاد بطور طبیعی در آب ورودی به ساختمان (که مدار گرمایش با این آب پر می شود) دارای اکسیژن آزاد است ولی خوشبختانه با چرخش و حرارت دیدن آب از سیستم خارج می گردند ولی در صورت وجود نشتی در مدار گرمایش، و پر کردن مداوم و مجدد مدار گرمایش از اب تازه باعث پدیدار شدن این مشکل می گردد.
چگونه بفهمیم که مشکل اکسیژن در مدار شوفاژ وجود دارد:
در صورت تزریق مداوم آب تازه به مدار شوفاژ، نوعی خوردگی روی آهن در سیستم پدیدار خواهد شد که نتیجه این خوردگی زنگ آهن قرمز رنگ (Fe2O3) خواهد بود. برای تشخیص این مشکل در صورتی که قطه ای از سیستم باز شود و رنگ قرمز آجری رنگ بر روی آن قطعه مشاهده شود، این نشانه خوردگی اکسیژن و به معنی نشتی در سیستم گرمایشی می باشد.



راه حل:
برای جلوگیری از این مشکل و در صورتی که فشار پکیج شوفاژ دیواری بصورت مداوم کاهش یافته و برای رفع این مشکل مجبور به ازکردن شیرپرکن پکیج هستید، استفاده از محلول نشتی گیر G4 توصیه می گردد.
با این محصول بدون دانستن محل نشتی و جنس محل نشتی به راحتی و طی 24 ساعت با ضمانت نشتی شما رفع خواهد شد و مشکل خوردگی ناشی از اکسیژن بصورت دائم حل خواهد.
در مورد خوردگی گالوانیک (چند فلزی):
مهمترین مشکل در مدار گرمایش، مبحث خوردگی گالوانیک می باشد. این پدیده خوردگی از خاصیت الکتروشیمیایی فلزات ناشی می شود. بدین معنی که فلزات از جنس های مختلف در زمانی که در تماس با یک سیال (مایع) رسانا قرار بگیرند برخی از فلزات قوی تر (کاتد) و برخی دیگر ضعیف تر (آند) هستند. در نتیجه این تماس الکتریکی باعث می شود که فلزات ضعیف سیستم گرمایشی (آلومینیوم و آهن)، فدای فلزات قوی سیستم (برنج و مس) می شوند.
در شکل زیر سری ولتاژ الکتروشیمیایی فلزات سیستم های گرمایشی آمده است که همانگونه که ذکر شد، مس و برنج قوی ترین، و آلومینیوم و آهن ضعیف ترین هستند:
در زمانی که آلومینیوم در مقابل مس مورد خوردگی واقع شود (یعنی زمانی که جنس رادیاتور از آلومینیوم و جنس مبدل پکیج از مس باشد، نتیجه خوردگی روی آلومینیوم، اکسید شدن آلومینیوم و تولید اکسید آلومینیوم به همراه گاز هیدروژن می باشد (که در زبان عام، بدان هواگرفتن رادیاتور می گویند).
میزان خوردگی روی آلومینیوم بستگی به پارمترهایی دارد که ممکن است در یک رادیاتور نسبت به رادیاتورهای دیگر تولید گاز بیشتری را شاهد باشیم.
تنها راه حل برای این مشکل تزریق محلول محافظ ضد خوردگی G1 به سیستم می باشد.
با تزریق محلول محافظ، همه فلزات داخل سیستم از قبیل آهن، مس، برنج، استیل و آلومینیوم محافظت خواهند شد و در نتیجه خوردگی کامل مرتفع خواهد شد. علاوه براین محلول محافظ از نشست رسوب آهکی (ناشی از سختی آب که در پرکردن اولیه سیستم وارد سیستم شده است) بر روی سطوح داخلی سیستم محافظت نموده و تا 4- درجه سانتیگراد نیز از یخ زدگی سیستم محافظت خواهد نمود.
سوال1:
در صورتی که رادیاتور فولادی داشته باشیم، هوای رادیاتور (گاز هیدروژن) نداریم؟
در رادیاتور فولادی نیز همچون رادیاتور آلومینیومی احتمال تولید گاز هیدروژن نیز وجود دارد. ولی در رادیاتور آلومینیومی میزان تولید گاز هیدروژن به مراتب بیشتر است. فیلم زیر را مشاهده نمایید:

سوال2:
محلول محافظ در رادیاتور فولادی هم کاربرد دارد؟
بله چون خوردگی بصورت کامل متوقف می شود تولید گاز هیدروژن نیز متوقف می شود
در زمانی که آهن در مقابل مس مورد خوردگی واقع شود (یعنی زمانی که جنس رادیاتور از آهن و جنس مبدل پکیج از مس باشد، نتیجه خوردگی روی آهن، تولید زنگ آهن مشکی رنگ به نام مگنتایت با فرمول شیمیایی Fe3O4 تولید می شود که بیشترین مشکلات سیستم گرمایش (شوفاژ) از این ماده است.
در نتیجه خواص این ماده، چند مشکل مهم برای سیستم ایجاد می گردد:
- سوختن پمپ
- گرفتگی مبدل ثانویه در سمت گرمایش و در نتیجه سرد و گرم شدن آب مسیر بهداشتی
- ته نشینی رسوبات در رادیاتورها و در نتیجه نواحی سرد در پایین رادیاتورها
- خرابی قطعاتی همانند شیر سه راهه و…